De beoordeling van de rendabiliteit van een beleggingsportefeuille laat niet de verwachtingen zien, maar het resultaat. Cijfers bepalen de efficiëntie, wijzen op fouten en geven aan waar de combinatie van activa negatief werkt. Zonder nauwkeurige berekeningen kan de strategie niet worden aangepast of voorspeld.
Wat laat de beoordeling van de rendabiliteit van een beleggingsportefeuille zien
De evaluatie van beleggingsresultaten weerspiegelt de werkelijke kapitaalgroei gedurende een bepaalde periode, rekening houdend met winsten, verliezen en alle geïnvesteerde middelen. De methode registreert het werkelijke rendement van instrumenten, waaronder aandelen, obligaties, futures, ETF’s en andere activa.
De indicator verbindt meteen drie belangrijke factoren:
- de dynamiek van de marktwaarde van activa;
- de bewaarperiode;
- inkomsten uit coupons, dividenden en andere betalingen.
Een activapool die jaarlijks +14% oplevert bij een gemiddeld risico, werkt efficiënt in omstandigheden waar de inflatie onder de 5% ligt. Maar zonder de resultaten per kwartaal te analyseren, verliest de beoordeling van de rendabiliteit van een beleggingsportefeuille betekenis – geld houdt niet van blind beheer.
Formules zijn belangrijk, maar niet allesbepalend
Een nauwkeurige berekening vereist specifieke gegevens. De basisformule ziet er eenvoudig uit: Winst (%) = [(Eindwaarde – Beginwaarde + Ontvangen inkomsten) / Beginwaarde] × 100.
Voor een gediversifieerde portefeuille geeft een juist resultaat een gewogen rendement, rekening houdend met het gewicht van elk activum. Zonder dit vertekenen de cijfers het beeld.
De activapool omvat:
- 50% aandelen die 10% winst opleverden;
- 30% obligaties die 6% opbrengen;
- 20% futures die -4% opleverden.
Alleen een gewogen berekening weerspiegelt de realiteit: 0,5×10 + 0,3×6 + 0,2×(–4) = 6,4%. Alleen zo zal de winstberekening van een beleggingsportefeuille een objectieve richtlijn geven.
Hoe de rendabiliteit van investeringen te berekenen
De koppeling van de berekening aan een specifieke tijdsperiode is van cruciaal belang. Dezelfde portefeuille kan bijvoorbeeld +18% laten zien voor een kwartaal en -3% voor een halfjaar, als de markt gecorrigeerd is. De periode beïnvloedt de perceptie van de efficiëntie.
Voor de beoordeling op jaarbasis worden meestal de interne rendementsvoet (IRR) of aangepaste IRR gebruikt, vooral bij onregelmatige investeringen. Deze formules zijn complexer, maar weerspiegelen de dynamiek van de geldstromen. Zonder IRR is het onmogelijk om het resultaat correct te berekenen wanneer de middelen onregelmatig worden ingebracht en de betalingen ongelijk zijn.
Rendement en winst: wat is het verschil
Winst uit investeringen is een absolute waarde. Rendement is relatief. De eerste waarde is afhankelijk van het investeringsbedrag, de tweede van de efficiëntie van de plaatsing. Een activapool met een rendement van 7% kan meer geld opleveren dan een pool met 12%, als het investeringsbedrag aanzienlijk hoger is.
De werkelijke winst uit investeringen is hoger in het eerste geval, ondanks het lagere percentage. Hier moet de analyse van de efficiëntie van de beleggingsportefeuille rekening houden met het doel: winst maximaliseren of investeringsefficiëntie.
Belangrijke stappen bij de berekening
Een nauwkeurige berekening begint met een duidelijke actiestructuur. Elke stap heeft invloed op het resultaat – zelfs de kleinste afwijking vertekent het werkelijke beeld van het beleggingsrendement.
Hoe de winst in procenten te berekenen – een taak met een algoritme:
- Kies de berekeningsperiode. Het begin en einde worden vastgelegd. Hoe nauwkeuriger de gegevens, hoe correcter het resultaat.
- Evalueer de startwaarde van de activa. Alle activa worden op de begindatum vastgelegd – tegen marktprijs.
- Verzamel gegevens over inkomsten. Dividenden, coupons, optiepremies, inkomsten uit transacties worden in aanmerking genomen.
- Bereken de waarde van de activa aan het einde van de periode. Marktevaluatie van alle posities, inclusief ongerealiseerde winst of verlies.
- Voer de rendementsberekening uit. De formule wordt toegepast of de berekening wordt geautomatiseerd via services (bijvoorbeeld Quik, TradingView, Excel met XIRR).
- Vergelijk met benchmarks en pas de strategie aan. Beursindices, S&P 500, de rentetarieven van de centrale bank – de basis voor de analyse van de efficiëntie.
Alleen een uitgebreide analyse van financiële resultaten geeft een nauwkeurig begrip van hoe de combinatie van activa werkt.
Beoordeling van de rendabiliteit van een beleggingsportefeuille: wat van invloed is op het eindresultaat
De beoordeling van de rendabiliteit van een beleggingsportefeuille hangt niet alleen af van cijfers. Belangrijke rol spelen de beleggingsinstrumenten, hun combinatie, volatiliteit en bewaarperiode. Aandelen met een hoge marktkapitalisatie zorgen voor stabiliteit, maar lopen achter in groeitempo bij durfkapitaalactiva. Obligaties dempen schommelingen, maar beperken het beleggingsrendement. Futures versnellen het resultaat, maar brengen risico’s met zich mee.
Een portefeuille bestaande uit 60% aandelen, 30% obligaties en 10% derivaten vertoont een gematigd rendement met beperkte neerwaartse risico’s. Tegelijkertijd bedroeg de groei van de S&P 500 in 2023 24,2% – boven het gemiddelde. Maar aandelen van hoogtechnologische bedrijven leverden tot 70% winst op, terwijl futures op olie een verlies van 12% opleverden.
Elke structuur vereist aanpassingen. Bij een hoog risiconiveau en een lange termijn is het voordeliger om activa met variabel rendement aan te houden. Voor kortetermijndoelen is het rationeel om instrumenten met een vast rendement of hoge liquiditeit te kiezen.
Waarom de rendabiliteit van een beleggingsportefeuille berekenen
Je kunt niet beheren wat niet gemeten is. Zonder inzicht in de huidige rendabiliteit van effectenportefeuilles is het onmogelijk om een weloverwogen beslissing te nemen: extra activa kopen, naar cash gaan, posities hedgen of de strategie wijzigen.
Bijvoorbeeld, in een periode van instabiliteit van de roebel laat de analyse van de winstgevendheid van portefeuillebeleggingen in valuta de echte resultaten zien, niet alleen een illusoire groei tegen de achtergrond van inflatie. In 2022 daalde de MICEX-index met 43%, maar bij omrekening naar dollars was de daling bijna 60%. Dit voorbeeld bewijst: zowel absolute als relatieve waarden moeten worden berekend.
Instrumenten voor het evalueren van de rendabiliteit van een beleggingsportefeuille
Handmatige berekeningen zijn geschikt voor eenvoudige structuren. Voor complexe portefeuilles met veel posities en verschillende bewaarperiodes zijn gespecialiseerde platforms nodig.
Populaire oplossingen:
- Excel met de XIRR-functie – handig voor het bijhouden van periodieke stortingen en opnames.
- Het persoonlijke account van de makelaar (Tinkoff, VTB, BCS) – toont de dynamiek van activa in realtime.
- Platforms zoals Black Terminal, Fin-Plan – bieden analyse, vergelijking met indices, automatische berekening van indicatoren.
Elk van deze tools biedt informatie met verschillende mate van detail. Het is belangrijk om resultaten te controleren, fouten uit te sluiten en niet alleen op grafieken te vertrouwen.
Fouten die het resultaat vertekenen
Foutieve verwerking van verliezen, dubbele telling van dividenden, het negeren van commissies en belastingen zijn veelvoorkomende oorzaken van vertekeningen. Het is ook onaanvaardbaar om rendement te beoordelen zonder rekening te houden met inflatie: 12% op jaarbasis bij een officiële inflatie van 9% levert slechts een werkelijke winst op van 3%. Alleen de berekening van de winstgevendheid van portefeuille-investeringen rekening houdend met deze factoren weerspiegelt de realiteit.
Conclusie
De beoordeling van de rendabiliteit van een beleggingsportefeuille stelt u in staat de efficiëntie van investeringen te zien en tijdig acties aan te passen. In een dynamische markt met voortdurend wisselende effecten wint degene die nauwkeurig berekent, en niet alleen maar risico’s neemt.
